ระบบภูมิคุ้มกัน (immune system) คือกลไกที่ชีวิตพัฒนาขึ้นเพื่อปกป้องอันตรายจากสิ่งมีชีวิตขนาดเล็กหรือสิ่งแปลกปลอมซึ่งเรียกรวมว่า “แอนติเจน” (antigen) ที่ก่อโรคหรืออันตรายอื่น โดยเฉพาะอย่างยิ่งจุลชีพก่อโรค เช่น แบคทีเรีย ไวรัส ปรสิต รา พยาธิ รวมถึงสิ่งแปลกปลอมอื่นๆ เช่น เซลล์ที่กำลังเจริญเติบโตเป็นเซลล์มะเร็ง อวัยวะของผู้อื่นที่ปลูกถ่ายเข้ามาในร่างกาย การได้รับเลือดผิดหมู่ สารก่อภูมิแพ้ เป็นต้น

ระบบภูมิคุ้มกันประกอบด้วย 2 ระบบย่อย ได้แก่

1. ระบบภูมิคุ้มกันโดยกำเนิด (Innate) ติดตัวมาแต่กำเนิด เป็นกลไกการป้องกันแอนติเจนแบบไม่จำเพาะ

2. ระบบภูมิคุ้มกันจำเพาะ (Adaptive) หมายถึง ภูมิคุ้มกันที่เกิดขึ้นภายหลัง (Acquired immunity) หากเชื้อฝ่าด่านแรกเข้าสู่ร่างกาย เซลล์ต่าง ๆ ของระบบภูมิคุ้มกันจะพยายามกำจัดเชื้อเหล่านั้น เซลล์ที่กล่าวถึงเจริญเติบโตมาจาก stem cell อันเป็นเซลล์ต้นตอในไขกระดูก (รวมทั้งที่รก) ซึ่งเติบโตแปรสภาพ (differentiate) ไปเป็นเซลล์เม็ดเลือดขาวชนิดต่าง ๆ เมื่อเซลล์เหล่านี้โตเต็มที่แล้วจึงออกสู่กระแสเลือด ล่องลอยไปอยู่ตามอวัยวะต่าง ๆ ตามหน้าที่เฉพาะตัวแตกต่างกันไปของเซลล์แต่ละชนิด ซึ่งทำงานสอดประสานกันเป็นระบบอย่างน่าอัศจรรย์

ภูมิคุ้มกันร่างกายมากหรือน้อยขึ้นอยู่กับ 2 ปัจจัยที่สำคัญคือ พันธุกรรม หากพ่อแม่มีระบบภูมิคุ้มกันที่ดี ลูกก็จะได้รับระบบภูมิคุ้มกันที่ดีเช่นกัน อีกปัจจัยคือพฤติกรรมการดูแลสุขภาพร่างกาย

“ขมิ้นชัน” (Turmeric) เป็นพืชสมุนไพรที่รู้จักกันกว้างขวาง อุดมไปด้วยวิตามิน แร่ธาตุ และสารไฟโตนิวเทรียนท์หลายชนิด สารตัวสำคัญคือ Curcumin ขมิ้นชันถูกจัดไว้ในตำรับยาสมุนไพรไทยและอินเดียที่มีสรรพคุณป้องกันและรักษาโรคต่างๆ ได้รับการยอมรับว่าเป็น “สมุนไพรมหัศจรรย์” ชนิดหนึ่ง โดยปริมาณที่แนะนำการใช้ขมิ้นชันทั่วไปเพื่อให้ประโยชน์ต่อสุขภาพคือ 500–2,000 มิลลิกรัมต่อวัน

มีงานวิจัยหลายชิ้นกล่าวถึงขมิ้นชันในฐานะสมุนไพรที่ใช้เพิ่มภูมิต้านทาน ป้องกันและบรรเทาโรคที่เกิดจากไวรัส เช่น COVID-19

เสริมภูมิคุ้มกันโรคจากไวรัสและจุลชีพก่อโรคผ่านหลายกลไล เช่น

• ต้านไวรัส (antiviral)
• ต้านการอักเสบภายในเซลล์ (anti-inflammation)
• ระงับปวด (anti-nociceptive)
• ลดการแข็งตัวของเลือด
• ลดภาวะอ่อนเพลีย
• เพิ่มต้านทานโรคโดยเพิ่มการสร้างสารน้ำ
• ลดไข้ (antipyretic)

ชะเอมเทศ (Licorice) เป็นพืชตระกูลถั่ว ในทางเภสัชวิทยามีการนำส่วนต่างๆของพืชมาสกัดเพื่อใช้ในการเยียวยารักษาโรคหลายชนิด สารไฟโตนิวเทรียนท์ตัวสำคัญที่พบคือ Glycyrrhizin มีรายงานวิจัยจำนวนมากพบว่าสารสกัดจากชะเอมเทศช่วยเพิ่มประสิทธิภาพภูมิคุ้มกันโรค เช่น

การใช้รากชะเอมเทศปริมาณ 760 มิลลิกรัม รักษาผู้ป่วย COVID-19 ชายหญิงที่มีอาการปอดบวมจำนวน 60 ราย ในโรงพยาบาลประเทศอิหร่าน โดยใช้สามครั้งต่อวัน นาน 7 วัน สลับกับการใช้วิธีการตามมาตรฐานของกระทรวงสาธารณสุขซึ่งใช้เป็นกลุ่มควบคุม พบว่าผู้ป่วยที่รักษาด้วยรากชะเอมเทศทุเลาจากอาการของโรค โดยมีอาการไข้ตัวร้อน การไอแห้ง อ่อนเพลีย ลดลง ภาวะเกล็ดเลือดต่ำ เม็ดเลือดขาวชนิดลิมโฟซัยต์ต่ำ ภาวะ C-reactive protein สูงในเลือดดีขึ้น ทำให้พบว่าสารสกัดจากชะเอมเทศบรรเทาอาการของโรค COVID-19 ได้ดี

อะเซโลรา เชอร์รี จัดเป็นผลไม้ที่ให้วิตามินซีสูงมากที่สุดชนิดหนึ่ง ซึ่งวิตามินซีคือสารอาหารที่ทำหน้าที่ป้องกันปฏิกิริยาอ็อกซิเดชัน นอกจากให้วิตามินซีแล้ว ยังให้สารไฟโตนิวเทรียนท์ที่ทำงานร่วมกับวิตามินซีในการกำจัดหรือลดฤทธิ์ของอ็อกซิเดชันที่ก่อปัญหาให้กับเซลล์และอวัยวะ โดยมีการศึกษาการทำงานร่วมกันในลักษณะเสริมประโยชน์กันของวิตามินซีและสารไฟโตนิวเทรียนท์คือเกอเซติน (Quercetin) พบว่า ช่วยทำให้ศักยภาพในการป้องกันและรักษาโรคของวิตามินซีดีขึ้นโดยเฉพาะอย่างยิ่งด้านการป้องกันและบรรเทาโรค COVID-19

เกอเซตินมีคุณสมบัติในการต้านไวรัสเสริมการทำงานของวิตามินซีได้ด้วย (Anti-viral property)